...

Het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ontwikkelde de richtlijn op grond van het beschikbare wetenschappelijke onderzoek. Dat gebeurde op vraag van WVG-minister Jo Vandeurzen (CD&V) en het agentschap Zorg en Gezondheid. Aanleiding is het rapport 'Vrijheidsbeperkende maatregelen bij kinderen en jongeren in kinderpsychiatrische afdelingen van algemene en psychiatrische ziekenhuizen' door Zorginspectie in 2017.PreventieDe richtlijn stelt preventie voorop: inrichting en herinrichting van de infrastructuur, vorming van het personeel, uniforme regels en normen, de-escalerend omgaan met agressie... Vrijheidsbeperkende maatregelen zijn maar toegelaten als de betrokkene voor zichzelf of anderen in zijn direct omgeving een gevaar vormt.Wanneer hulpverleners toch beslissen om tot dwangmaatregelen over te gaan, moet dat met een maximum aan respect voor de waardigheid en de rechten van de betrokkenen. De autonomie van de zorggebruiker blijft het basisprincipe.Dokter Kathleen De Cuyper, projectleider aan het LUCAS KU Leuven: "Het gebruik van afzondering en fixatie kan enkel als een uitzonderlijke veiligheidsmaatregel, in geval van ernstig en acuut gevaar, en alleen als alternatieve interventies niet volstaan. Nabespreking en opvolging zijn integrale onderdelen van afzondering of fixatie, met als doel nieuwe dwangmaatregelen te voorkomen."De richtlijn moet je als een geheel zien en gebruiken, onderstreept ze.Verdere maatregelenDe richtlijn maakt deel uit van het referentiekader vrijheidsbeperkende maatregelen voor de psychiatrische ziekenhuizen. Zorginspectie zal de navolging ervan controleren.Het persbericht van de minister over de richtlijn vermeldt nog enkele andere maatregelen die verband houden met de richtlijn.Voor 2019 is een budget van 1 miljoen euro vrijgemaakt voor vorming van personeel in de jeugdhulp rond agressie. Dat omvat onder meer ondersteuning bij het uitwerken van een lokaal beleid 'omgaan met agressief gedrag'. Kinderpsychiatrische diensten in algemene en psychiatrische ziekenhuizen kunnen bij de Vlaamse overheid een subsidieaanvraag indienen om de infrastructuur indien nodig aan te passen.Dat kan gaan om dringende bouwkundige ingrepen om de veiligheid van personeel en zorggebruikers te verbeteren. Maar ook structurele maatregelen in het kader van preventie komen in aanmerking, bijvoorbeeld inrichting van een time-outruimte, aanpassing van de buitenomgeving,...De uiterste indieningdatum voor de subsidieaanvraag is 31 maart a.s. Dus als diensten de aanvraag nog niet hebben ingediend, zullen ze snel moeten zijn.Een intersectorale gegevensset over de toepassing van vrijheidsbeperkende maatregelen zal beschikbaar komen. En om controle efficiënt te laten verlopen stelde Zorg en Gezondheid met de sector een eenduidige begrippenlijst over vrijheidsbeperkende maatregelen op.Het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin start meteen met een vervolgstudie, die onderzoekt specifieke aanbevelingen over geschikte technieken voor afzondering of fixatie bij agressie en escalatie.