In Nederland lanceren de zorgverzekeraars een plan om psychiaters meer te betalen naargelang hun patiënten beter herstellen. Geen inspanningsverbintenis dus maar een resultaatsverbintenis. Gekoppeld aan het ongenoegen dat we vorig jaar in de pers lazen over de afwezigheid van outcome-gegevens in de psychiatrie, lijkt dit op het eerste zicht een redelijk voorstel.
Los van het feit dat er geen eenduidigheid bestaat over wat een goed resultaat is, en hoe men dit zou meten, heeft dit systeem echter een aantal, wat men noemt, perverse, consequenties.
Patiënten met depressie, want daar gaat het over, die niet binnen de norm-tijd herstellen, zullen concluderen dat ze tekort schieten, "slechte" patiënten zijn, niet voldoende hun best doen.... Kortom hun zelfwaardegevoel zal nog negatiever worden en hun depressie nog erger. Intussen moeten wij blijven proberen om hen hoop en perspectief te geven. Dat wordt wel moeilijk als ze op deze manier beoordeeld worden.
Mensen presteren echt niet beter onder druk en bedreiging
Een tweede gevolg is nog perverser. Psychiaters die hun literatuur kennen, de meeste dus, zullen in de verleiding komen om enkel die patiënten in behandeling nemen die beantwoorden aan de criteria van 'goed behandelbaar'. De patiënten met een therapieresistente depressie zullen nog moeilijk een psychiater vinden en diegenen met een dubbele diagnose al helemaal niet meer. Een comorbide aandoening maakt de behandeling vaak langer en complexer.
Eigenlijk is gans dit plan weer gebouwd op de premisse: "als je mensen maar genoeg onder druk zet, zullen ze beter presteren". Onderzoek spreekt dit tegen maar met dat wantrouwen worden zowel de patiënten als de dokters benaderd. Eigenlijk is het een grove belediging van alle zorgverleners in de GGZ.
Mensen presteren echt niet beter onder druk en bedreiging. De meeste psychiaters, net zoals de meeste andere mensen trouwens, doen hun job zo goed en zorgvuldig mogelijk. Een goed resultaat is immers een grotere beloning dan de remuneratie. Tenslotte zijn wij allemaal aan dit werk begonnen omdat we mensen van hun klachten af willen helpen.
Als dat lukt en de patiënt herstelt dankzij onze behandeling, geeft dat veel voldoening wat dan weer ons zelfvertrouwen versterkt, de therapeutische relatie verbetert en het vertrouwen van de patiënt in zichzelf (en in ons) doet groeien.
Patiënten met depressie die niet binnen de norm-tijd herstellen, zullen concluderen dat ze tekort schieten
Vertrouwen lijkt een vies woord geworden. Het mensbeeld dat nu opgeld maakt doet erg denken aan wat in 1960 (!) beschreven werd door McGregor als Theory X: "Mensen zijn lui, hebben geen ambitie en de financiële prikkel is het enige wat hen kan motiveren. Ze moeten gedwongen worden om moeite te doen en van dichtbij gecontroleerd worden." Het lijkt erop dat de verzekeraars in Nederland deze verouderde visie als excuus gebruiken om te kunnen bezuinigen op de geestelijke gezondheidszorg.
Los van het feit dat er geen eenduidigheid bestaat over wat een goed resultaat is, en hoe men dit zou meten, heeft dit systeem echter een aantal, wat men noemt, perverse, consequenties.Patiënten met depressie, want daar gaat het over, die niet binnen de norm-tijd herstellen, zullen concluderen dat ze tekort schieten, "slechte" patiënten zijn, niet voldoende hun best doen.... Kortom hun zelfwaardegevoel zal nog negatiever worden en hun depressie nog erger. Intussen moeten wij blijven proberen om hen hoop en perspectief te geven. Dat wordt wel moeilijk als ze op deze manier beoordeeld worden.Een tweede gevolg is nog perverser. Psychiaters die hun literatuur kennen, de meeste dus, zullen in de verleiding komen om enkel die patiënten in behandeling nemen die beantwoorden aan de criteria van 'goed behandelbaar'. De patiënten met een therapieresistente depressie zullen nog moeilijk een psychiater vinden en diegenen met een dubbele diagnose al helemaal niet meer. Een comorbide aandoening maakt de behandeling vaak langer en complexer.Eigenlijk is gans dit plan weer gebouwd op de premisse: "als je mensen maar genoeg onder druk zet, zullen ze beter presteren". Onderzoek spreekt dit tegen maar met dat wantrouwen worden zowel de patiënten als de dokters benaderd. Eigenlijk is het een grove belediging van alle zorgverleners in de GGZ.Mensen presteren echt niet beter onder druk en bedreiging. De meeste psychiaters, net zoals de meeste andere mensen trouwens, doen hun job zo goed en zorgvuldig mogelijk. Een goed resultaat is immers een grotere beloning dan de remuneratie. Tenslotte zijn wij allemaal aan dit werk begonnen omdat we mensen van hun klachten af willen helpen. Als dat lukt en de patiënt herstelt dankzij onze behandeling, geeft dat veel voldoening wat dan weer ons zelfvertrouwen versterkt, de therapeutische relatie verbetert en het vertrouwen van de patiënt in zichzelf (en in ons) doet groeien.Vertrouwen lijkt een vies woord geworden. Het mensbeeld dat nu opgeld maakt doet erg denken aan wat in 1960 (!) beschreven werd door McGregor als Theory X: "Mensen zijn lui, hebben geen ambitie en de financiële prikkel is het enige wat hen kan motiveren. Ze moeten gedwongen worden om moeite te doen en van dichtbij gecontroleerd worden." Het lijkt erop dat de verzekeraars in Nederland deze verouderde visie als excuus gebruiken om te kunnen bezuinigen op de geestelijke gezondheidszorg.
