De studies die de laatste jaren werden gepubliceerd, laten geen twijfel meer bestaan over het belang van ontsteking. "Ontsteking van de prostaat blijkt meer gerelateerd te zijn aan hyperplasie dan aan het klinische syndroom van chronisch prostatisme." In de REDUCE-studie, die in 2008 werd gepubliceerd, vertoonde 77,4% van de mannen met LUTS/BPH bij biopsie inderdaad een chronische ontsteking. "Die chronische ontsteking ging gepaard met een grotere prostaat en een hogere IPSS-score", legde de Italiaanse specialist uit. Een studie die Nickel et al. in november 2016 hebben gepubliceerd (1), toont aan dat een chronische ontsteking een groter prostaatvolume en optreden van een acute urineretentie binnen vier jaar voorspelt.

Een vicieuze cirkel

Sinds enkele jaren weten we dat een metaboolsyndroom het optreden van LUTS in de hand werkt. "Wij hebben aangetoond (2) dat de leeftijd, de middelomtrek en een lage HDL-cholesterolconcentratie correleerden met BPH", legde M. Gacci uit. Een metaboolsyndroom werkt in op de oestrogeenproductie. Oestrogenen verhogen de afgifte van ontstekingsfactoren door de myofibroblasten van de prostaat.

De behandeling omvat twee delen: een curatief en een preventief deel. De behandeling van BPH is bekend, maar heeft die een effect op de ontsteking zelf? Het is bewezen dat alfablokkers doeltreffend zijn. In twee studies uitgevoerd in 2014 en 2015 steeg de ontsteking meer met finasteride dan met placebo. Maar gezien de werking van het geneesmiddel hebben de onderzoekers de resultaten gecorrigeerd voor het prostaatvolume, dat duidelijk kleiner werd met de alfablokker, en dan verdween het verschil. De alfablokker blijkt dus een neutraal effect te hebben wat dat betreft.

updates
© updates

Inwerken op het metaboolsyndroom

De Italiaanse specialist heeft het effect van PDE5-remmers onderzocht bij patiënten die na een transurethrale prostaatresectie nog altijd symptomen vertoonden. Bij de patiënten zonder metaboolsyndroom bleken PDE5-remmers niet te werken. Maar bij de patiënten met een metaboolsyndroom verminderde de behandeling de ontstekingsmarkers. Ook chirurgie is doeltreffend: de ontsteking daalde enkele weken na de operatie met 50%. "Een interessante vaststelling is verder dat centrale obesitas persisterende LUTS na een TURP voorspelt", preciseerde de specialist.

Volgens sommige meta-analyses hebben niet-steroïdale ontstekingsremmers een gunstig effect, volgens andere niet, afhankelijk van het product. "We weten echter dat ze sowieso niet op lange termijn mogen worden gebruikt. Ontstekingsverschijnselen spelen ongetwijfeld een rol bij BPH. Dat roept echter een hele rist andere vragen op", legde Mauro Gacci uit.

Chronische ontsteking speelt ook een rol bij de ontwikkeling van hart- en vaataandoeningen. "Patiënten met BPH ontwikkelen vaak ook erectiestoornissen, die gelinkt zijn aan hart- en vaataandoeningen." Dat is dus een bijzonder fragiele populatie. Je mag de behandeling dan ook niet beperken tot een behandeling van de LUTS en/of de erectiestoornissen. "We moeten ook beter begrijpen waarom we de patiënten moeten behandelen. Gezien het belang van de ontsteking bij prostaataandoeningen zou het beter zijn een goede preventie op te starten voor de prostaat goed en wel hyperplastisch wordt. Dat biedt dus een interessante profylactische opportuniteit gedurende enkele jaren", concludeerde de Italiaanse specialist.

Mauro Gacci. "Inflammation in BPE: Does it change the treatment?" EAU 2017 in Plenary Session 04 "Benign Prostatic Enlargement (BPE): Evaluation, drugs, surgery or new interventional treatment"

De studies die de laatste jaren werden gepubliceerd, laten geen twijfel meer bestaan over het belang van ontsteking. "Ontsteking van de prostaat blijkt meer gerelateerd te zijn aan hyperplasie dan aan het klinische syndroom van chronisch prostatisme." In de REDUCE-studie, die in 2008 werd gepubliceerd, vertoonde 77,4% van de mannen met LUTS/BPH bij biopsie inderdaad een chronische ontsteking. "Die chronische ontsteking ging gepaard met een grotere prostaat en een hogere IPSS-score", legde de Italiaanse specialist uit. Een studie die Nickel et al. in november 2016 hebben gepubliceerd (1), toont aan dat een chronische ontsteking een groter prostaatvolume en optreden van een acute urineretentie binnen vier jaar voorspelt.Een vicieuze cirkelSinds enkele jaren weten we dat een metaboolsyndroom het optreden van LUTS in de hand werkt. "Wij hebben aangetoond (2) dat de leeftijd, de middelomtrek en een lage HDL-cholesterolconcentratie correleerden met BPH", legde M. Gacci uit. Een metaboolsyndroom werkt in op de oestrogeenproductie. Oestrogenen verhogen de afgifte van ontstekingsfactoren door de myofibroblasten van de prostaat. De behandeling omvat twee delen: een curatief en een preventief deel. De behandeling van BPH is bekend, maar heeft die een effect op de ontsteking zelf? Het is bewezen dat alfablokkers doeltreffend zijn. In twee studies uitgevoerd in 2014 en 2015 steeg de ontsteking meer met finasteride dan met placebo. Maar gezien de werking van het geneesmiddel hebben de onderzoekers de resultaten gecorrigeerd voor het prostaatvolume, dat duidelijk kleiner werd met de alfablokker, en dan verdween het verschil. De alfablokker blijkt dus een neutraal effect te hebben wat dat betreft. Inwerken op het metaboolsyndroomDe Italiaanse specialist heeft het effect van PDE5-remmers onderzocht bij patiënten die na een transurethrale prostaatresectie nog altijd symptomen vertoonden. Bij de patiënten zonder metaboolsyndroom bleken PDE5-remmers niet te werken. Maar bij de patiënten met een metaboolsyndroom verminderde de behandeling de ontstekingsmarkers. Ook chirurgie is doeltreffend: de ontsteking daalde enkele weken na de operatie met 50%. "Een interessante vaststelling is verder dat centrale obesitas persisterende LUTS na een TURP voorspelt", preciseerde de specialist.Volgens sommige meta-analyses hebben niet-steroïdale ontstekingsremmers een gunstig effect, volgens andere niet, afhankelijk van het product. "We weten echter dat ze sowieso niet op lange termijn mogen worden gebruikt. Ontstekingsverschijnselen spelen ongetwijfeld een rol bij BPH. Dat roept echter een hele rist andere vragen op", legde Mauro Gacci uit. Chronische ontsteking speelt ook een rol bij de ontwikkeling van hart- en vaataandoeningen. "Patiënten met BPH ontwikkelen vaak ook erectiestoornissen, die gelinkt zijn aan hart- en vaataandoeningen." Dat is dus een bijzonder fragiele populatie. Je mag de behandeling dan ook niet beperken tot een behandeling van de LUTS en/of de erectiestoornissen. "We moeten ook beter begrijpen waarom we de patiënten moeten behandelen. Gezien het belang van de ontsteking bij prostaataandoeningen zou het beter zijn een goede preventie op te starten voor de prostaat goed en wel hyperplastisch wordt. Dat biedt dus een interessante profylactische opportuniteit gedurende enkele jaren", concludeerde de Italiaanse specialist. Mauro Gacci. "Inflammation in BPE: Does it change the treatment?" EAU 2017 in Plenary Session 04 "Benign Prostatic Enlargement (BPE): Evaluation, drugs, surgery or new interventional treatment"