...

Het Ziekenhuisnetwerk Kempen telt vier ziekenhuizen (AZ Herentals, Sint-Dimpna Ziekenhuis Geel, H. Hartziekenhuis Mol en AZ Turnhout). Netwerkcoördinator Jo Leysen (gedelegeerd bestuurder AZ Turnhout) en voorzitter van de raad van bestuur van het netwerk Willy Lenaerts (voorzitter raad van bestuur Sint-Dimpna Geel) zijn het aanspreekpunt en staan ons vandaag te woord."Sinds een viertal jaar zitten onze ziekenhuizen op regelmatige basis samen. Er ontstonden verschillende losse initiatieven. Zo baten AZ Turnhout, AZ Herentals en H. Hartziekenhuis Mol sinds augustus 2015 gezamenlijk het Kempens Hartcentrum uit. Om dialysepatiënten uit de Zuiderkempen dicht bij huis te behandelen, werden daarnaast twee Centra voor Collectieve Autodialyse (CAD) opgericht: één in het H. Hartziekenhuis Mol en één in het Sint-Dimpna Ziekenhuis Geel. Voorheen moesten deze patiënten drie keer per week gedurende enkele uren voor dialyse naar Turnhout. We startten ook een dossier van samenaankoop", vertelt Jo Leysen."Door bepaalde zorg samen aan te bieden, hebben we de uitstroom van patiënten uit de Kempen sinds 2013 stelselmatig zien afnemen. Destijds ging dat toch over zo'n 25 à 30%." Na verloop van tijd groeide echter de nood aan meer structurele samenwerking. Jo Leysen: "Het mag niet de bedoeling zijn louter samen te werken omdat ziekenhuis x of y daar baat bij heeft. Samenwerken betekent ook: kosten en lasten kunnen delen."Geen opportunismeEnkele maanden na de intentieverklaring, werd op 22 december jongstleden officieel vzw Ziekenhuisnetwerk Kempen (ZNK) opgericht met een eigen algemene vergadering, raad van bestuur en coördinatiecomité (dagelijks bestuur met de 4 algemeen directeuren in nauw samenwerking met de 4 hoofdartsen). Vandaag buigen verschillende werkgroepen zich over financiën, IT, HR, communicatie enzovoort. Er loopt een studie voor de oprichting van een platform voor ondersteunende diensten zoals apotheek, magazijn en logistiek. Maar hoe zal de samenwerking in het ZNK concreet vorm krijgen? Willy Lenaerts: "Nieuwe initiatieven krijgen vormen binnen het netwerk, dat is: alle vier de ziekenhuizen worden uitgenodigd om te participeren. De afspraak is wel dat als een van de ziekenhuizen zich niet wenst te engageren, het ook geen gelijkaardig initiatief aangaat met ander ziekenhuis buiten de regio." Zo bouwden de vier ziekenhuizen samen al het Netwerk Oncologie Kempen (NOK, nvdr) uit, dat toelaat om de samenwerking op vlak van oncologie te intensifiëren.Ook dienden de partners gezamenlijk een aanvraag in voor de uitbating van een PET-scan, maar die werd afgewezen. Jo Leysen: "We hebben die aanvraag bewust samen ingediend, goed beseffende dat onze kansen daardoor misschien kleiner zouden zijn. Alleen een netwerk vormen om opportunistische redenen, daar geloven wij niet in."Wat met de expertise die de partners afzonderlijk hebben opgebouwd in het verleden? "We gaan niet opeens alles bij elkaar voegen, dat zal organisch groeien", gelooft Willy Lenaerts. Jo Leysen knikt. "Op één jaar zullen we dit project natuurlijk niet kunnen realiseren, maar het zal toch geen 10 à 15 jaar meer duren." De gesprekspartners zien op termijn één groot virtueel ziekenhuis met vier sites, waarbinnen artsen de mogelijkheid krijgen om in hun specialisatiegebied enkele subspecialisaties verder uit te bouwen. Netwerken in netwerkOok wat nieuwe samenwerkingsverbanden met de derde lijn betreft, spraken de ziekenhuizen af om in de toekomst dezelfde richting uit te gaan. En last but not least is er verregaande participatie van de artsen in het netwerk: zo zijn de voorzitters van de medische raden lid van de algemene vergadering en vaardigt elke medische raad vaardigt een bestuurder af. Zoals dat ook uit de voorgaande gesprekken in deze reeks bleek, is de ene arts al wat meer aan het idee gewend dan de andere. Jo Leysen: "Een cultuur veranderen duurt een generatie. Daarom vinden we het ook nuttig om in de toekomst opleidingen samen te organiseren. Het is een mogelijkheid om te netwerken, een gezicht te kleven op de 'andere'. Nu denken de kleintjes misschien nog dat de groten hen zullen opeten, terwijl de groten misschien vrezen dat de kleintjes kunnen blokkeren "AccreditatieWat met accreditatie? Momenteel zitten de vier ziekenhuizen alle in een NIAZ-traject. "Kees van Dun (ceo NIAZ, nvdr) opperde dat ZNK misschien als eerste netwerk samen kan accrediteren", lacht Jo Leysen. "Het zou in ieder geval een uitdaging zijn. Maar laten we nu eerst allemaal de eerste accreditatie behalen. Het is wel goed dat we hetzelfde normenkader hebben. En vooral: dat we alle vier een verbetercultuur uitbouwen."Zeker is dat kwaliteit en patiëntenrechten nog een hot topic worden in het netwerkdebat. Daartoe horen ook de kwaliteitsindicatoren. Transparantie is daarbij voor de gesprekspartners van ZNK essentieel. "Geen ziekenhuis in het netwerk kan zomaar zeggen: dat moet bij ons gebeuren want dat doen wij veel beter. Eerste vraag is: kan dat aangetoond worden? Hetzelfde geldt wanneer een ziekenhuis slechter zou scoren op een bepaalde behandeling. In dat laatste geval laten indicatoren wel toe de dialoog open te trekken en de partner in kwestie te vragen naar de oorzaak, en hoe we het in de toekomst beter kunnen aanpakken."