...

Voor de Vlaamse overheid, vooral, wordt het een zaak de twee op elkaar proberen af te stemmen. De regionale zorgzones in de eerste lijn moeten zoveel mogelijk overlappen met de ziekenhuisnetwerken. De ministers Vandeurzen en Maggie De Block sloegen de handen in elkaar om de zieken huizen van de timing op de hoogte te brengen - in voorbereiding van de Interministeriële Conferentie van 26 februari.Ook multidisciplinaire praktijken ondersteunen?Voor de huisartsen uit het publiek op 7 februari lijkt deze discussie zich boven hun hoofd af te spelen. "Meer in het gareel lopen", zo reageert een arts. "Meer governance. Een receptuur voor burn-out." Voorzitter van Domus Medica, dokter Roel Van Giel, is het er niet mee eens. Een langetermijnvisie op de gezondheidszorg moet het uitgangspunt zijn. Met de grote golf chronische patiënten die eraan komt, moet je je de vraag stellen: "Als de vraag naar zorg dubbel zo groot wordt, kan ik dat aan met mijn huidige manier van werken?" Meer uniforme zorg, meer samenwerking volgens protocols moet helpen om de oplossing te bieden. Afspraken binnen het vaste netwerk van de eerstelijnszone moeten de kwaliteit van de zorg vergroten.Zijn collega dokter Stefan Teughels, voorzitter van Wachtposten Vlaanderen, stelt zich daar vragen bij. "Om de toevloed van chronische zorg op te vangen, zullen we onze praktijken anders moeten organiseren", daar is hij het eens met Van Giel. "Afspraken zullen er zeker nodig zijn. Maar wat dat voor de huisarts of voor jan-met-de-pet concreet verandert, dat zie ik toch niet.""Huisartsenpraktijken voeren een patiëntenstop in, omdat ze de vraag vandaag al niet meer aankunnen. Ik zie geen incentives van de overheid om ons te ondersteunen. Dertig kilometer ten noorden van waar ik, in Herentals, mijn praktijk uitoefen, heeft een huisarts drie verpleegkundigen en vijf assistenten om hem te ondersteunen. Dat doen we hier allemaal zelf." Wat de eerstelijnszone betreft, vraagt hij zich af wat hij heeft aan afspraken met een apotheker die drie gemeenten verder woont. "Afspraken moet ik maken met de apotheker op de hoek. En meer algemene afspraken kunnen toch evengoed binnen de regionale zorgzones gemaakt worden?"Alles uit efficiëntiewinst?Wordt de eerste lijn een filiaal van het ziekenhuis, vraagt een sms uit de zaal. Volgens Margot Cloet van Zorgnet-Icuro moeten eerste en tweede lijn complementair werken. Ze vindt het denken in lijnen niet erg productief. De ziekenhuizen bouwen de ligdagen af maar dat wil niet zeggen dat patiënten in de toekomst minder zorg zullen nodig hebben. Zorgprogramma's zullen over de lijnen heen uitgebouwd worden, met een aangepaste financiering. "Als de kwaliteit goed is, zal het me worst wezen wie het doet", stelt ze. Volgens haar zijn de ziekenhuizen er ook klaar voor. Er is genoeg gepraat, beslissingen moeten vallen zodat men eindelijk ook iets kan gaan doen.Dokter Karin Vergauwen van de Huisartsenkring Pajottenland presenteert een casus om de lokale situatie te illustreren. Een patiënt wordt voor zijn alcoholprobleem gevolgd door een ziekenhuis in Aalst, voor een longaandoening door UZ Brussel, en voor diabetes door de endocrinoloog in Halle. Hoe moet de huisarts dat allemaal blijven volgen? Maken ziekenhuisnetwerken het niet juist moeilijker?Volgens Caroline Verlinden moeten afspraken, taakverdeling en delen van expertise binnen de netwerken het zorgproces stroomlijnen en het werk van de huisarts verlichten. Maar wanneer de patiënt binnen het netwerk van ziekenhuis naar ziekenhuis wordt gebracht, wie zal dan opdraaien voor de kosten, vraagt men zich af? Volgens Verlinden zullen netwerken efficiëntiewinst opleveren - en moet het mogelijk zijn het patiëntentransport daaruit te financieren.Dat schiet Axel Kerkhofs, CEO van AZ Sint-Maria toch in het verkeerde keelgat. Halle werkt al samen met andere ziekenhuizen om aankopen te doen, wat al veel efficiëntiewinst oplevert. Maar de ziekenhuizen hebben de laatste jaren zwaar moeten inleveren. "Men kan niet blijven zeggen dat we het uit de efficiëntiewinst moeten halen", luidt zijn reactie.Met wie trouwt Maria?De vraag met wie 'Maria trouwt' broedde al lang in de zaal. Kerkhofs wijst op de geïsoleerde ligging van het ziekenhuis in Halle, tussen de Brusselse ziekenhuisjungle en de taalgrens. Het ziekenhuis heeft goede banden met UZ Brussel, de Europa ziekenhuizen en AZ Sint-Jan in Brussel. Tal van elementen spelen een rol in de afweging. Maar gezien de huidige wettelijke context geniet samenwerking met Vlaamse ziekenhuizen de voorkeur, stelde hij op het debat. Daardoor ligt de samenwerking met de ziekenhuizen van Aalst en Dender monde "momenteel" voor de hand.Caroline Verlinde lijkt hier twijfels bij te hebben. Bij die keuze zal Aalst toch de afweging moeten maken tussen Halle en Dendermonde, oppert ze. Ze spreekt over een 'sneeuwbaleffect': gaan niet iets te veel regio's samenklitten. De verschillende Gemeenschappen moeten volgens haar nu de puzzel al eens leggen en op de IMC binnenkort bekijken of er niet nog meer ongewenste 'sneeuwballen' ontstaan wanneer men de puzzels samenbrengt.